زمانی که کاشی و سرامیک تولید می شود، این جسم به خودیِ خود خواصی که شما نیاز دارید را به همراه ندارد و برای به دست آوردن خواصی که امروزه همه ما میشناسیم و در ادامه بیشتر در مورد آن ها صحبت خواهیم کرد، از لعاب کاری استفاده می کنند.

مواد لعاب کاری کاشی و سرامیک

در این اینجا مواد لعاب کاری کاشی و سرامیک را برای شما نام میبریم. ابتدا تعریفی از لعاب بیان می کنیم، البته تقریبا همه ما می دانیم که لعاب چیست، ولی بگذارید با تعریفی که در ادامه به شما ارائه می دهیم یادآوری کوچکی کرده باشیم:

لعاب چیست؟

لعاب یک پوشش مانند شیشه است که روی سطح بدنه کاشی و سرامیک قرار می گیرد، لعاب از ماده خشک اولیه ای تشکیل می شود که بعد از آسیاب شدن با آب به صورت خمیری رقیق یا دوغاب در می آیند و با روش های مختلف روی بدنه سرامیک و کاشی قرار می گیرند و تا دمای معین در کوره حرارت می بینند. همین موضوع باعث می شود که محصول مورد نظر شما زیبایی و درخشندگی بیشتری داشته باشد و از طرفی استحکام آن نیز بیشتر خواهد بود.
نوع رنگ لعاب به فرمول و مواد تشکیل دهنده آن بستگی دارد و به همین صورت شما می توانید با تغییر ترکیبات تشکیل دهنده لعاب رنگ ها و نمونه های جدید از لعاب را ابداع کنید.

انواع لعاب

لعاب هایی که برای کاشی و سرامیک مورد استفاده قرار می گیرند از نظر ترکیبات شیمیایی، مقاومت در برابر عوامل شیمیای، روش های تولید و ویژگی های ظاهری و فیزیکی در دسته بندی هایی قرار می گیرند که در ادامه هر کدام از این دسته بندی ها را برای شما توضیح می دهیم.

انواع لعاب‌ از نظر ترکیبات شیمیایی

لعاب‌های سرب دار

این نوع لعاب خود به دو دسته زیر تقسیم می شود:

• لعاب های سرب دار بدون بور
• لعاب های سرب دار بور

لعاب های بدون سرب

این نوع لعاب کاری در محدوده دمای ۱۱۵۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتی گراد انجام می شود و گفتنی است که لعاب های بدون سرب هم به دو دسته بور دار و بدون بور تقسیم می شوند.

انواع لعاب از نظر مقاومت در برابر عوامل شیمیایی

لعاب ها به لحاظ مقاومتی که از خود در برابر مواد شیمیایی نشان می دهند به سه دسته زیر تقسیم می شوند:

• لعاب های ضد خاصیت اسیدی
• لعاب های ضد بازی
• لعاب های دارای مقاومت بالا در برابر ترکیب شدن

انواع لعاب از نظر روش های تولید

• لعاب خام
  این نوع لعاب هیچ فرآیند پخت و حرارت دهی را نمی گذراند و ترکیبات آن با آب و الکترولیت آسیاب و مخلوط می شوند و بعد از ۴۸ ساعت در حوضچه ها از آن ها استفاده می کنند. این نمونه لعاب ارزان است و مقاومت شیمیایی بالایی هم دارد.
• لعاب نمکی
  این نوع لعاب کاری در کوره های سنتی با دمای پخت پایین در حدود ۱۲۰۰ درجه سانتی گراد انجام می شود و ماده مورد نظر برای لعاب از طریق روزنه هایی وارد کوره می شوند.
• لعاب های فریتی
  این نوع لعاب کاری خود به دو نوع می باشد. نوع اول “لعاب فریتی سرب دار” می باشد که این نوع لعاب نقطه ذوب را پایین می آورد و حلال بودن رنگ را بالا میبرد. نوع دوم لعاب های فریتی بور دار هستند، بور یک عنصر قدرتمند می باشد که نقش شیشه سازی را برعهده دارد.

انواع لعاب بر اساس ویژگی های ظاهری

لعاب ها از نظر ظاهری و ویژگی هایی که برای شما بعد از لعاب کاری قابل مشاهده است به دسته بندی های مختلف تقسیم می شوند که در ادامه این موارد را برای شما توضیح می دهیم.

• لعاب­‌ های اِنگوب:
  بر روی بدنه‌های رنگی استفاده می­‌شود و پوششی جهت بهبود اتصالات بین بدنه و لـعاب­‌ اصلی است.
• لعاب های معرق:
  لعاب های معرق دارای سختی کم، نرمی ،مقاومت به خوردگی و انحلال بالا هستند.
• لعاب­‌ های پرسلان:
  این گونه لعاب ­‌ها به خاطر مقاومت به سایش بالا، مقاومت به ضربه بالا و استحکام بالای خود به لعاب‌ های سالورسالت معروف هستند.
• لعاب های مات:
  این گروه از لعاب ­‌ها دارای مقاوت بالایی در برابر عوامل شیمیایی هستند. سختی این لـعاب­‌ها نیز بالاست. اپک کننده­ های مهم ZrO2 , SnO2,ZnO, BaO هستند.
• لعاب های ترانسپارنتی یا شفاف:
• لـعاب­‌ های ترانسپارنت لـعاب­‌ هایی هستند که نور به راحتی از آنها عبور می‌کند. این لعاب ها برای بدنه های سفید و بدون رنگ مفید است زیرا کلیه‌ی عیوب بدنه از روی سطح لعاب نمایان است. امروزه استفاده از لعاب‌های ترانسپارنت در کشورهای پیشرفته فراموش شده است.

لعاب در چه مواردی مورد استفاده قرار می گیرد؟

استفاده از لعاب و لعاب کاری در صنعت کاشی و سرامیک یکی از مواردی است که هم شما و هم ما به خوبی از آن با خبر هستیم. در صنعت کاشی و سرامیک انواع لعاب بر اساس مقدار لعابی که روی محصول اعمال می شود مشخص می شود و به صورت زیر می باشد:

• کاشی های دو پخت
• کاشی دیواری تک پخت
• کف تک پخت
• کاشی پرسلان

صنایع کاشی و سرامیک پرسلان چیست؟

لعاب های مورد استفاده در صنعت پرسلان یا همان چینی آلان به شکلی طراحی می شوند که تحمل حرارتی بالایی نداشته باشند، به همین دلیل این لعاب ها بیشتر از ترکیباتی مانند سیلیکات زیرکونیوم، تالک، فلداسپات های پتاسیک و آلومنیوم استفاده می شود. البته مواردی که گفته به همراه با دس های دانه ریز کروی مورد استفاده قرار می گیرند.

انواع محصولات چینی که با لعاب پوشش داده می شوند عبارتند از:

چینی های سخت و نرم که در آن ها از لعاب های خام استفاده می شود و به آن ها چینی بهداشتی می گویند. لعاب های بدون سرب و غیر فریتی، چینی ظروف و لعاب ها نمکی از این دسته هستند.

منبع : کاشیران