معرفی عایق رطوبتی برتر در ساختمان سازی

عایق رطوبتی در ساختمان سازی

حفاظت ساختمان ها در برابر رطوبت، در تمام دوران تاریخ دغدغه ذهنی بشر بوده است. زیرا آدمی از ابتدا مجبور بوده که محل سکونت خود را در مقابل بارندگی و رطوبت با عایق و پوشش محافظت کند. بی تردید قیر با خاصیت استثنایی آب بندکنندگی ، از مهم ترین کشفیات در دوران باستان بوده است. گمان می رود واژه قیر بابلی یا ایلامی باشد زیرا آن ها قیر را به جای ملات برای آب بندی ساختمان های خود مصرف می کردند. در ایران، از دیرباز در مناطق پر بارش، بام شیب دار و در مناطق کم بارش، بام افقی می ساختند. بام افقی با کاهگل آب بندی می شده بدین ترتیب که خاک و کاه و آب را خوب مخلوط کرده و ورز می دادند سپس بر روی بام به صورت یک لایه پهن می کردند. نقش کاه مسلح کردن گل و جلوگیری از ترک خوردن آن است.

همچنین به کاهگل بام اندکی نمک طعامی اضافه می کردند تا از رویش گیاهان در بستر ایجاد شده جلوگیری شود و نیز گل خمیری شده در زمستان در دمای زیر صفر درجه یخ نزند. هر ساله روی کاهگل قدیمی را با یک لایه کاهگل جدید می پوشانند و آن را غلتک می کردند. این روش هنوز در برخی از روستاهای ایران رایج است. بعد از جنگ های ایران و روسیه، روس ها در مستعمره هایشان از جمله شیروان قفقاز، بام های شیب دار را با ورق های مس یا آهن سیاه می پوشانند. ایرانیان این روش را فرا گرفته و آن را با نام بام شیروانی رایج کردند. بعدها ورق آهن سفید و ورق های پنکوسیم (پنبه کوهی و سیمان) در بام های شیب دار استفاده شد.

ضرورت استفاده و کاربرد عایق های رطوبتی

نفوذ رطوبت در بخش های مختلف بنا خساراتی را موجب می شود که می بایست از آن جلوگیری کرد. در پاره ای از موارد، روی سنگ و آجر، مواد ضد رطوبت بی رنگ کشیده می شود، یا داخل بتن ملات عایق افزودنی اضافه می شود، ولی در بیشتر موارد ناگریز از مصرف عایق های قیری یا پلیمری هستیم. در جاده سازی با پخش مواد قیری سطح خاک را ایزوله کرده و از نفوذ آب و یخ زدن آن و در نهایت تخریب جاده جلوگیری می کنند. در ۴۰ سال اخیر ساخت عایق های رطوبت ، آب و بخار آب توسعه فراوانی یافته است.

علاوه بر عایق کردن ساختمان در قسمت پی و بام که دو بخش مهم از حیث نفوذپذیری آب هستند، عایق کاری مصالح مختلفی که در دیواره های خارجی و داخلی به کار می رود و همچنین بستن درزها ، کمک شایانی به حفظ ظاهر بنا برای مدت زمان طولانی و جلوگیری از کوتاه شدن عمر مصالح ساختمانی خواهد کرد.

با برآوردی ساده می توان دریافت که تنها در پوشش بام ساختمان های شهر تهران بیش از ۲۵۰ میلیون متر مربع عایق به کار رفته است. اگر بنا باشد هر چند سال یک بار این پوشش ها تعمیر یا تجدید شوند، می توان هزینه گزاف آن را تخمین زد. این مساله ضرورت استفاده از عایق مناسب را بدیهی می سازد.

مشکل عمده بام های تخت به درک ناقص از پوشش بام و عملکرد متقابل اجزای آن به عنوان بخشی از یک مجموعه مربوط می شود. جهت جلوگیری از اتلاف سرمایه ملی و حفظ محیط زیست باید به انتخاب عایق مناسب و اجرای صحیح آن توجه کرد.

انواع عایق های رطوبتی

در ایران با توجه به شرایط اقلیمی و همچنین وجود منابع عظیم نفتی، از دیرباز متداول ترین عایق رطوبتی قیر و گونی بوده است. ولی امروزه با پیشرفت علوم ، عایق های نوینی تولید و ساخته شده اند که بعضا به صورت یک لایه انعطاف پذیر یک میلی متری بر روی سطوح اجرا می شوند. از جمله انواع عایق های رطوبتی علاوه بر قیر می توان به قطران، عایق های پلیمری (انواع پلاستیک ها و لاستیک ) ، عایق های پیش ساخته، پشم شیشه ، تیشو ، رنگ هایی چون سیلر، انواع ضد زنگ ها، انواع ماستیک ها و درزبندها و … اشاره کرد که در این نوشتار مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

۱- عایق رطوبتی قیر

همان طور که اشاره شد قیر در کشور ما از اهمیت بالایی برخوردار است و علاوه بر استفاده در عایق رطوبتی قیر و گونی، مصارف دیگری همچون ساخت رویه های آسفالتی در راه سازی نیز دارد. به همین سبب در این مبحث ابتدا انواع قیر و خواص آن شرح داده خواهند شد، سپس به بررسی عایق قیر و گونی خواهیم پرداخت.

قیر یک فرآورده طبیعی است که به حالت محلول در نفت خام موجود است و از هیدروکربورهایی با وزن مولکولی بالا تشکیل شده است. قیر دارای رنگ مشکی براق است و عمده ترین ویژگی آن، غیر قابل نفوذ بودن در برابر آب و نیز خاصیت چسبندگی آن است. قابلیت چسبندگی قیر بیشتر در راه سازی مورد استفاده قرار می گیرد به طوری که به صورت لایه نازکی دور دانه های سنگی را گرفته، آن ها را به یکدیگر می چسباند و تشکیل آسفالت را می دهد.

منبع: مرکز آهن