تکیه‌گاه‌ها بخش مهمی از مدل در آنالیزهای سازه‌ای هستند؛ بنابراین ضروری است که شما تفاوت تکیه‌گاه‌ها را از همین ابتدا درک کنید،‌ چراکه آن‌ها در بروز خطا در مدل نقش دارند. این می‌تواند منجر به نتایج نادرست شود، به ‌طوری که وضعیت واقعی به درستی شبیه سازی نمی‌شود.انواع تکیه گاه در سازه های بتنی و فولادی بر حسب قیدهایی که در برابر حرکت ایجاد می کنند، تقسیم بندی می شوند.

معرفی انواع مختلف تکیه گاه در سازه های بتنی

در ادامه انواع تکیه گاه در سازه های بتنی را به شما معرفی می کنیم

۱- تکیه گاه های لولایی

یکی از انواع تکیه گاه در سازه های بتنی تکیه گاه لولایی است. در این تکیه گاه لبه ستون به وسیله پیچ و مهره به تیر متصل می شود. تکیه گاه لولایی در راستای عمودی و افقی قابلیت جا به جایی ندارد، ولی به دلیل امکان خم شدن تیر و ستون می تواند دوران داشته باشد.

یعنی از تغییر مکان نقطه تکیه گاهی در صفحه یا فضا جلوگیری می کند و در برابر دوران حول محورهای تکیه گاه مقاومتی ندارد. هر سازه ای که به این تکیه گاه متصل شود، در برابر چرخش آن حول محورهای پایه هیچ لنگر واکنشی به وجود نمی آورد و به دلیل محدود شدن سه امتداد حرکت در فضا و دو امتداد حرکت در صفحه به طور کل سه واکنش تکیه گاهی در فضا و در موارد خاص دو واکنش تکیه گاهی در صفحه به وجود می آید.

۲- تکیه گاه های غلتکی

این نوع تکیه گاه هم یکی از انواع تکیه گاه در سازه های بتنی و شبیه تکیه گاه لولایی می باشد. تفاوتشان در این است که از درجه آزادی بیشتری برخور داراست. حرکت پایه در جهت حرکت غلتک ها به درجه آزادی مربوط می باشد. حرکت در این تکیه گاه تنها در یک امتداد محدود است و به این ترتیب واکنش تکیه گاهی به وجود آمده در جهتی است که از حرکت پایه در جهت آن جلوگیری می شود. این واکنش بر امتداد قابل حرکت تکیه گاه قائم است و از مرکز مفصل نیز گذر می کند.

۳- تکیه گاه های گیردار

تکیه گاه گیردار نیز از انواع تکیه گاه در سازه های بتنی است. در این تکیه گاه از حرکت نقطه تکیه گاهی در جهت محورهای x و y جلوگیری می کند و مانع از دوران جسم حول نقطه تکیه گاهی می شود. سه واکنش تکیه گاهی در آن به وجود می آید.

در این تکیه گاه صفحه از طریق پیچ و مهره به یک پایه بتنی که در عمق زمین است متصل می شود. دیرک فلزی در این مورد قادر نخواهد بود حرکت انتقالی یا دورانی از خود داشته باشد. به این ترتیب نمایش آن به وسیله این نوع تکیه گاه انجام می شود.

تکیه گاه ارتجاعی یا فنری

در این نوع تکیه گاه ها، واکنش های تکیه گاهی موثر به جسم متناسب با سختی فنر (قابلیت تغییر مکان و دوران) محیط تکیه گاهی در محل اتصال می باشند. به عبارتی دیگر هرگاه به جای تکیه گاه ساده، فنری با ضریب سختی مشخص Kt قرار گیرد و در محل اتکا تغییر مکانی برابر Δ در امتداد فنر ایجاد نماید، مقدار واکنش تکیه گاهی از رابطه R=KtΔ به دست می آید. به همین ترتیب اگر به جای تکیه گاه گیردار فنری با سختی دورانی Kr قرار داشته و چرخش یا دورانی به اندازه θ در آن فنر ایجاد گردد مقدار لنگر مقاوم از رابطه M=Krθ به دست می آید.

نکات مهمی درباره انواع تکیه گاه در سازه های بتنی

تکیه گاه ها به شکل کاملاً صلب نیستند و همیشه میزان اندکی حرکت انتقالی در تکیه گاه های لولایی و میزان اندکی در تکیه گاه های گیردار ایجاد می شود. به علاوه به علت صفر نبودن میزان اصطکاک، همیشه کمی نیروی عکس العمل در مقابل حرکت انتقالی تکیه گاه های غلتکی ایجاد می شود.

طراحی تیر

یکی از نکات مهم در طراحی‌های مهندسی، نمایش سازه‌های واقعی به وسیله مدل‌های ایدئال است. این مدل‌ها باید به اندازه‌ای ساده باشند که فرآیند تحلیل ریاضی مسئله را تسهیل کنند. به علاوه، باید به اندازه‌ای پیچیده باشند که رفتار واقعی سازه را با دقت قابل قبولی نمایش دهند.

البته باید توجه داشته باشید که تمام مدل‌ها بیانگر رفتار تقریبی سازه‌های واقعی هستند. به عنوان مثال، تکیه‌گاه‌های واقعی هیچ‌گاه به صورت کاملاً صلب نیستند و همیشه مقدار کمی حرکت انتقالی در تکیه‌گاه‌های لولایی و مقدار کمی دوران در تکیه‌گاه‌های گیردار وجود دارد.

علاوه بر این، به دلیل صفر نبودن مقدار اصطحکاک، همیشه مقدار کمی نیروی عکس‌العمل در برابر حرکت انتقالی تکیه‌گاه‌های غلتکی به وجود می‌آید. در اکثر مواقع (به خصوص در تیرهای معین استاتیکی)، ساده‌سازی شرایط واقعی تأثیر کمی بر روی نتایج تحلیل‌ها دارد. به همین دلیل، در این موارد می‌توان با اطمینان خاطر از خطای محاسبات صرف نظر کرد.

انواع تیر در ساختمان سازی

تیرها از اعضای اصلی مورد استفاده در ساختمان ها محسوب می شوند. وظیفه آنها نیز تحمل تنش هایی است که در اثر نیروهای برشی و خمشی وارد می شود. تیرها در طراحی به طور معمول بر اساس لنگر خمشی طراحی می شوند و ضابطه برش در آنها کنترل خواهد شد. پروفیل، طول و ماده سازنده ویژگی تیرها هستند.

در کارهای اجرایی تیر به اعضای افقی گفته می شود و اعضای عمودی ستون ها هستند. تیرها به شکل تیر فولادی، تیر چوبی و تیر بتنی در ساختمان به کار می روند. تیرهای بتنی از نظر نوع اتصال به انواع تکیه گاه در سازه های بتنی به چهار دسته تقسیم می شوند.

۱- تیر ساده

تیرهای ساده تیرهایی هستند که به مقطع مربع یا مستطیل روی دو تکیه ستون یا دیوار تکیه دارند.

‌۲- تیر ممتد‌

این تیرها با هدف پوشش چند دهانه متوالی کاربرد دارند.

۳- ‌تیر کنسولی

تیری است که برای تحمل بار بخش کنسول ساختمان استفاده می شود.

۴- تیر پوششى

این نوع تیرها بار تحمیلی را به تیرهای اصلی انتقال می دهند.

اجرای تیر بتنی

• اولین مرحله اجرای تیر بتنی قرار دادن قالب کف تیر و سپس شمع بندی زیر قالب است.
• آرماتوربندی تیرها در مرحله بعد انجام می شود.
• سپس باید آویزها قرار داده شوند و سقف و قالب بندی دور تیر اجرا شود.
• در این مرحله اجرای تیر بتنی باید بتن ریزی انجام و سپس بتن به وسیله دستگاه ویبراتور متراکم شود.
• در آخر هم سطح بتن باید آب داده و از آن تا سخت شدن کامل مراقبت شود.

ویژگی های مهم اجرای تیر بتنی

• سبک وزن هستند و حملشان آسان است و نصب و اجرای تیر بتنی ساده است.
• نسبت به پایه های h شکل مقرون به صرفه هستند به علت این که استفاده از مواد اولیه در آنها یک سوم کمتر است.
• به دلیل آیرودینامیک بودن پایه ها قابلیت تحمل کوران و باد تند را دارند.
• سطوح بیرونی خراب نمی شود و ترک پایه به علت فشردگی شدید روی دستگاه های سانتریفیوژ اتفاق می افتد.
• توان تولید در رنگ های متفاوت و رنگ آمیزی رویه وجود دارد.
• عمرشان نسبت به پایه های h شکل طولانی تر است.
• در مقابل ضربه های شدید به علت تحمل فشار ایستایی بالا مقاومت دارند.
• در بافت مبلمان شهری زیبا به نظر می رسند.
• توان انتقال شبکه در چهار راه و سه راه را به علت نداشتن گوشه و سطوح نر و مادگی دارند.
• انواع دوربین های مدار بسته و فیلم برداری و همچنین تابلو فرمان روی آنها قابل نصب هستند.
• خطر برق گرفتگی و سرقت به علت عبور کابل های برق و فرمان از داخل پایه ها بسیار کمتر می شود.
• یکی دیگر از ویژگی های اجرای تیر بتنی این است که بدون کمترین آسیبی امکان جا به جایی پایه ها وجود دارد.
• به علت داشتن سطح مقطع مطلوب پایه ها در زمان رانش زمین سقوط نمی کنند.
• به دلیل داشتن ترک های مویی در سطح خارجی پایه در مقابل یخ زدگی مقاومت از خود نشان می دهند.
• منبع : ارین تیس